Panuje przekonanie, że leczenie ortodontyczne jest czynnikiem rozwoju próchnicy. Jest to przekonanie, które niestety znajduje swoje potwierdzenie w praktyce klinicznej, ale bynajmniej nie jest to spowodowane samym leczeniem ortodontycznym. Podstawowa zasada leczenia mówi bowiem, że leczy się ortodontycznie zęby zdrowe i dokładnie oczyszczone z wszelkiego rodzaju osadów. Pojawienie się próchnicy jest spowodowane nieprawidłową higieną pacjenta, który nie bierze sobie do serca zaleceń ortodonty.

Aparaty zdejmowane

            W przypadku aparatów zdejmowanych bardzo ważne jest dokładne czyszczenie jamy ustnej przed ich założeniem, a także dbanie o odpowiednią czystość samych aparatów ruchomych. Można robić to za pomocą środków, które stosuje się też do czyszczenia ruchomych protez zębowych. Jeśli będzie się zakładało aparat na zęby nieprawidłowo wyczyszczone i jeśli pozwoli się, by sam aparat był siedliskiem bakterii, spowoduje to ułatwienie dla rozwoju procesu chorobowego. Trzeba temu przeciwdziałać.

Aparaty stałe

            Kiedy ortodonta bemowo zakłada aparat stały, prowadzi ze swoim pacjentem długą rozmowę na temat tego, w jaki sposób taki aparat powinien być odpowiednio czyszczony. Nie da się ukryć, że pod elementami konstrukcji aparatu mogą pojawiać się elementy płytki nazębnej, które są znakomitym siedliskiem dla bakterii. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, by po prostu aparat razem z zębami odpowiednio umyć. Współczesna medycyna ma dla nas całą gamę specjalnych narzędzi, które będą w tym pomagać. Dlatego można z pełną odpowiedzialnością powiedzieć, że większy odsetek zachorowań na próchnicę w przypadku osób z aparatami możliwy jest tylko dlatego, że wielu pacjentów bagatelizuje wagę odpowiedniej higieny jamy ustnej oraz co warto podkreślić, źródło ich wady zgryzu może leżeć w nieodpowiedniej higienie jamy ustnej w dzieciństwie.